Głównymi czynnikami toksycznymi zawartymi w muchomorze sro­motnikowym są substancje cytotoksyczne, wśród których wyodrębnio­no zespół falotoksyn odpowiedzialnych za objawy żołądkowo-jelitowe i amatoksyn powodujących uszkodzenia narządów wewnętrz­nych, głównie wątroby i nerek.

Objawy zatrucia w postaci nudności, wymiotów, biegunki, bó­lów brzucha występują z opóźnieniem, dopiero po ok. 12 godz. od mo­mentu spożycia grzybów i jest to cecha charakterystyczna tego zatru­cia. W następnej dobie pojawia się żółtaczka, powiększenie wątroby, skaza krwotoczna. Stwierdza się cechy odwodnienia, czasem zapaść. W ciągu następnych dni rozwija się ostra niewydolność nerek oraz niewydolność wątroby.

Pierwsza pomoc polega na sprowokowaniu wymiotów i na­tychmiastowym wezwaniu lekarza.

Inne grzyby mogące spowodować zatrucie

Zatrucia grzybami: gąską tygrysowatą, tęgoskórem pospolitym, mleczajem wełnianką, mleczajem płowym, olszówką, borowikiem sza­tańskim mogą spowodować ostry nieżyt żołądkowo-jelitowy obja­wiający się: bólami brzucha, nudnościami, wymiotami, biegunką, gorączką — w 1-3 godz. po ich spożyciu. Objawy te nie leczone mogą prowadzić do wystąpienia zaburzeń wodno-elektolitowych ze wszystki­mi ich następstwami, do wstrząsu włącznie.

Pierwsza pomoc polega na płukaniu żołądka bez względu na czas, jaki upłynął od chwili spożycia grzybów (podawanie do picia du­żej ilości ciepłej wody i prowokowanie wymiotów). Należy zasięgnąć porady lekarskiej.

Zatrucia grzybami z gatunków strzępiaków i lejkówki cechują się wystąpieniem nudności, wymiotów, bólów brzucha, biegunki, śluzo- toku z nosa, ślinotoku i intensywnych potów. Objawy te występują po krótkim okresie utajenia, od 30 min do 2 —3 godz. od spożycia.

Pierwsza pomoc – podobnie jak wyżej. Nadmierne Å‚zawienie, Å›linotok, Å›luzotok z nosa i poty ustÄ™pujÄ… po podaniu (zapisanej przez lekarza) atropiny.

Zatrucia muchomorem czerwonym i plamistym. Grzyby te za­wierajÄ… substancjÄ™ o dziaÅ‚aniu halucynogennym i pobudzajÄ…cym oś­rodkowy ukÅ‚ad nerwowy (psylocyna, psylocybina). Obraz zatrucia przypomina objawy wystÄ™pujÄ…ce w zatruciu atropinÄ…. Po okresie utajenia wynoszÄ…cym 30 min do 2 godz. wystÄ™pujÄ… objawy zaburzeÅ„ żoÅ‚Ä…dkowo-jelitowych – nudnoÅ›ci, wymioty, biegunka, bóle brzucha. Chorzy sÄ… pobudzeni ruchowo, majÄ… halucynacje wzrokowe, czÄ™sto wystÄ™pujÄ… drgawki lub stany Å›piÄ…czkowe z nagÅ‚ym poczÄ…tkiem.

Pierwsza pomoc polega na płukaniu żołądka (zob. wyżej). Ko­nieczne jest leczenie szpitalne.

Zatrucie zasłoniakiem rudym. Pierwsze objawy zatrucia wy­stępują po 3 — 4 dniach. Poza objawami zaburzeń żołądkowo-jelitowych charakterystyczne jest silne pragnienie, uczucie suchości w jamie ustnej, dreszcze bez gorączki. Dochodzi do uszkodzenia wątroby oraz nerek, często przebiegającego z ich niewydolnością.

Pierwsza pomoc polega na płukaniu żołądka, podawaniu du­żej ilości płynów. Konieczne jest leczenie szpitalne. W przypadku niewydolności nerek stosowana jest dializa.