Urazowe zwichniÄ™cia stawów zdarzajÄ… siÄ™ o wiele rza­dziej niż zÅ‚amania koÅ›ci. Z reguÅ‚y dotyczÄ… one, w obrÄ™bie koÅ„czyny górnej – stawu barkowego, stawu Å‚okciowego oraz stawów kciuka, zaÅ› w obrÄ™bie koÅ„czyny dolnej — stawu skokowego, kolanowego i biodrowego.

PostÄ™powanie w ramach pierwszej pomocy nie różni siÄ™ wÅ‚aś­ciwie od stosowanego w zÅ‚amaniach, z tym że przy unieruchomieniu chorej koÅ„czyny należy Å›ciÅ›le przestrzegać „przyjÄ™tej przez niÄ… pozy­cji”, gdyż jest to ustawienie przymusowe! Nie wolno poruszać rannÄ… koÅ„czynÄ…, nie wolno korygować jej nieprawidÅ‚owego ustawienia, a je­dynie ograniczyć siÄ™ do jej unieruchomienia najprostszym i najsku­teczniejszym sposobem.

Przy podejrzeniu złamania kości najważniejszą zasadą w udzieleniu pierwszej pomocy jest unieruchomienie uszkodzonego odcinka przed poruszeniem rannego. Ranny powinien być poruszany ostrożnie i tyl­ko w razie bezwzględnej potrzeby. Należy zawsze tego przestrzegać niezależnie od rodzaju złamania, gdyż niejednokrotnie przy dalszym badaniu w szpitalu wykrywane są inne złamania czy obrażenia. Poza tym wszelkie zbędne zmiany pozycji ciała mogą przyczynić się do wy­stąpienia wstrząsu lub pogłębić wstrząs już istniejący.

Aby osÅ‚abić szybkość narastania obrzÄ™ku w miejscu zÅ‚amania, koń­czynÄ™ należy uÅ‚ożyć nieco wyżej, nad poziom serca. JeÅ›li chory jest transportowany na dalsze odlegÅ‚oÅ›ci, trzeba sprawdzać, czy w miarÄ™ narastania obrzÄ™ku opatrunek nie uciska koÅ„czyny. W celu zmniejsze­nia obrzÄ™ku można też koÅ„czynÄ™ obÅ‚ożyć workami z lodem. Stosowa­nie zimna Å‚agodzi ból, a przy upoÅ›ledzeniu dopÅ‚ywu krwi – zwiÄ™ksza szanse na uratowanie koÅ„czyny.

Jeśli istnieje konieczność wyniesienia rannego ze złamaniem koń­czyny dolnej z rejonu zagrożenia, muszą to zrobić co najmniej 2 oso­by. Ratujący stają po stronie kończyny złamanej. Jeden podkłada ręce pod plecy i pośladki chorego, który obejmuje go za szyję, drugi pod­kłada ręce powyżej i poniżej miejsca złamania, przesuwając je aż pod kończynę zdrową; rannego podnoszą jednocześnie.

Jeśli chory jest nieprzytomny, czynność tę muszą wykonywać co najmniej 3 osoby, gdyż nie wiadomo, czy chory nie doznał dodatko­wych obrażeń, np. miednicy czy kręgosłupa, których nie można roz­poznać bez dokładnego zbadania chorego.