Antykoncepcja sÄ… to sposoby postÄ™powania chroniÄ…ce przed zajÅ›ciem w ciążę. Celem jej jest stworzenie Å›wiadomej chÄ™ci do posiaÂdania pożądanego dziecka. Antykoncepcja zapobiega sztucznym poroÂnieniom i rodzeniu dzieci niepożądanych. Nie jest jednak wskazana u kobiet, które majÄ… ograniczonÄ… zdolność pÅ‚odzenia na skutek niedoÂrozwoju narzÄ…dów pÅ‚ciowych, zaburzeÅ„ cyklu miesiÄ…czkowego, przebyÂtych chorób zapalnych, mięśniaków macicy. W przypadkach tych odÂkÅ‚adanie ciąży może doprowadzić do niepÅ‚odnoÅ›ci.
Wyboru metody antykoncepcyjnej powinna dokonać kobieta po uzyÂskaniu informacji od lekarza o możliwych metodach, ich zaletach i wadach. W przypadkach wÄ…tpliwych decyzjÄ™ powinna podjąć po rozÂmowie z mężem, bowiem dobrÄ… metodÄ… jest ta, którÄ… akceptujÄ… oboje małżonkowie.
Wyróżnia siÄ™ metody antykoncepcyjne naturalne, chemiczne, meÂchaniczne i hormonalne.
Antykoncepcyjne metody naturalne
Metody naturalne opierajÄ… siÄ™ na powstrzymaniu siÄ™ od stoÂsunków pÅ‚ciowych w okresie jajeczkowania. Do zapÅ‚odnienia może dojść, gdy stosunek pÅ‚ciowy odbyÅ‚ siÄ™ 2 dni (48 godz.) przed jajeczkowaniem i pół dnia (12 godz.) po jajeczkowaniu.
Metoda kalendarzowa, zwana inaczej metodÄ… rytmu, polega na wyznaczaniu okresu pÅ‚odnoÅ›ci na podstawie uprzedniej obserwacji dÅ‚ugoÅ›ci cyklów miesiÄ…czkowych. Jajeczkowanie wystÄ™puje najczęściej na 14 dni przed nastÄ™pnym krwawieniem miesiÄ™cznym. Przy cyklach miesiÄ…czkowych mieszczÄ…cych siÄ™ w przedziale 26 do 32 dni, jajeczkoÂwanie może być 12 lub najpóźniej 18 dnia cyklu (miÄ™dzy 12 i 18 dniem). Ponieważ plemniki sÄ… zdolne do zapÅ‚odnienia przez 2 dni od wytrysku, bezpieczny stosunek może odbyć siÄ™ najpóźniej 2 dni przed najwczeÅ›niejszym terminem jajeczkowania, czyli 10 dnia cyklu. DÅ‚uÂgość życia komórki jajowej wynosi ok. 12 godz., niepÅ‚odność poowulacyjna zaczyna siÄ™ zatem 19 dnia cyklu.
Stosowanie metody kalendarzowej wymaga co najmniej dziesiÄ™cioÂmiesiÄ™cznej obserwacji dÅ‚ugoÅ›ci cyklów, aby ustalić najdÅ‚uższy i najkrótszy cykl miesiÄ…czkowy u danej kobiety. Skuteczność tej metody oceniona jest na 80 — 95%. Zawodzi ona głównie przy nieregularnych cyklach, gdy nastÄ™puje przesuniÄ™cie jajeczkowania z powodu przemÄ™Âczenia, strachu, choroby, napiÄ™cia nerwowego, zmiany klimatu.