Przekwitanie u mężczyzn, czyli andropauza, jest jedÂnym z elementów starzenia siÄ™ organizmu. PrzyczynÄ… jest wygasaÂnie czynnoÅ›ci hormonalnej jÄ…der. Proces ten wywiera istotny wpÅ‚yw na stan cielesno-pÅ‚ciowy i psychiczny mężczyzn. PÅ‚odność, mimo że ulega stopniowemu obniżeniu, utrzymuje siÄ™ do późnych lat.
Przekwitanie wystÄ™puje zwykle po 50 r. życia. Wiek, w którym pojaÂwiajÄ… siÄ™ objawy andropauzy i ich nasilenie zależą od cech osobniÂczych. Przekwitanie wystÄ™puje tym wczeÅ›niej, im sÅ‚absza byÅ‚a czynÂność hormonalna jÄ…der w okresie dojrzaÅ‚oÅ›ci pÅ‚ciowej. StopieÅ„ nasileÂnia objawów odczuwanych przez mężczyzn jest tym wiÄ™kszy, im sÅ‚abÂsza jest czynność androgenna jÄ…der i kory nadnerczy wyrównujÄ…cej niedobory androgenów. OkoÅ‚o 30% mężczyzn na skutek zaburzeÅ„ okÂresu przekwitania wymaga leczenia.
Objawy. Głównymi objawami andropauzy sÄ… zaburzenia potencji i obniżenie odczuwania w czasie stosunku, a zwÅ‚aszcza w czasie wytryÂsku. Jego objÄ™tość jest zwykle zmniejszona. Do czÄ™stszych objawów należy też zmniejszenie sprawnoÅ›ci fizycznej na skutek obniżenia siÅ‚y mięśniowej oraz osÅ‚abienie sprawnoÅ›ci umysÅ‚owej. Gorsza pamięć, trudnoÅ›ci w koncentracji, gorsze kojarzenie i refleks bywajÄ… nadrabiaÂne rutynÄ… zawodowÄ… i mogÄ… być przez dÅ‚ugi czas niezauważane przez najbliższe otoczenia i przez samego mężczyznÄ™ znajdujÄ…cego siÄ™ w okÂresie przekwitania. CzÄ™sto obserwuje siÄ™ objawy nerwicowe, jak nadÂmierna drażliwość, stany depresji, zaburzenia snu. ZwiÄ™kszona zwykle w tym okresie życia podÅ›ciółka tÅ‚uszczowa odkÅ‚ada siÄ™ w miejscach dla mężczyzn nietypowych, tj. w okolicy brodawek piersiowych, stwarzajÄ…c wrażenie ginekomastii (zob. s. 1966), oraz na podbrzuszu i poÅ›ladkach. ZwiÄ™ksza siÄ™ owÅ‚osienie skóry tuÅ‚owia. PrÄ…cie jest wiotkie, obkurczone. W szczególnie nasilonych przypadkach andropauzy wystÄ™pujÄ… uderzenia krwi do gÅ‚owy, zlewne poty, uczucie zimna.
Badania laboratoryjne wykazujÄ… niewielkiego stopnia podÂwyższenie poziomu luteotropiny (LH) oraz obniżenie poziomu testosteÂronu w surowicy krwi.
Leczenie. Poza leczeniem farmakologicznym niezbÄ™dnym w przyÂpadkach odczuwania objawów przekwitania, konieczne jest w tym okÂresie prowadzenie higienicznego trybu życia, zwalczanie otyÅ‚oÅ›ci, uniÂkanie palenia tytoniu, picia alkoholu, spożywania tÅ‚uszczów pochodzeÂnia zwierzÄ™cego. Zaleca siÄ™ spożywanie dużej iloÅ›ci warzyw, owoców, a przy niedoborach witamin naturalnych, uzupeÅ‚nianie ich braków preÂparatami wielowitaminowymi. Konieczne sÄ… codzienne spacery i giÂmnastyka.